Başta Konya iline bağlı Kulu, Cihanbeyli, Yunak ilçeleri olmak üzere ve bu ilçelere bağlı köylerin yüzde 90’ı Kürt köylerinden oluşuyor. Bununla birlikte Ankara’nın Haymana, Polatlı, Şereflikoçhisar ve Bala ilçelerine bağlı köylerin büyük çoğunluğu,  Kırşehir’in merkez köyleri ve Çiçekdağı ilçesinin yüzde 60’ı, Boztepe ilçesinin ise yüzde 80’i Kürtlerden oluşuyor.

Konya, Ankara ve Kırşehir il sırınları arasında olan Kürt yerleşim birimleri birbirlerine ya sınırlar ya da yakın mesafedeler. Daha uzak bir mesafede olan Yozgat Kürtleri ise, Yozgat, Çorum, Tokat ve Amasya il sınırlarının kesiştiği bölge bulunuyor. Bu bölgeye dağılmış 41 köyden oluşan Kürtler; Çekerek, Zile, Alaca ve Ortaköy ilçelerinde yer alıyor.  

EN GENİŞ AŞİRETLER; REŞVAN, CANBEG VE ŞEXBIZINÎ

İç Anadolu Kürt aşiretlerinin en büyükleri Reşvan, Canbeg (Cihanbeyli) ve Şêxbizinî aşiretleri olarak dikkat çekiyor.  Bunların dışında, Koçgiri, Badilî, Mahasî, Pisîyan ve Beskî aşiretlerine de İç Anadolu’da rastlanmak mümkün.  İç Anadolu Kürtlerinin, Şexbixinî aşiretinin dışında hemen hemen tüm aşiretler Kürtçe’nin Kurmancî lehçesini kullanıyorlar.  Hemen hepsi Müslüman olan bu bölgenin Kürtleri arasında, Şexbizeynî aşireti mensupları Şafii iken, diğer aşiret mensupları Hanefi mezhebine mensuplar.

KÜRTLER POLİTİK TAVRINI ORTAYA KOYDU

İç Anadolu Kürtleri, tüm asimilasyon politikalarına rağmen kimliklerini ve dillerini korurken, siyasal pozisyonları ile de hep dikkat çekti. 30 Mart 2014 tarihinde yapılan yerel seçimlerde, tüm hile ve tehditlere rağmen AKP, MHP, SP ve CHP’nin birleşmesinin yanısıra, AKP tarafından dağıtılan milyonlarca paraya ve tüm baskılara rağmen Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) oyların çoğunu alarak İç Anadolu’da ikinci parti olmayı başardı. BDP, bu seçimde Konya’nın Kulu ilçesinde 5, Cihanbeyli ilçesinde ise 9 belediye meclis üyesi olmak üzere  toplam 14 belediye meclis üyesi çıkardı.

İKİNCİ GÖÇ AVRUPA’YA

1950’li yıllara kadar kapalı toplum tipine sahip olan İç Anadolu Kürtleri;  o döneme kadar genellikle hayvancılıkla hayvancılıklar geçimlerini sağlıyorlardı. Kürdistan’da sahip oldukları ağalık ve beylik sistemlerini bu döneme kadar da varlığını sürdürdü.  

1950’de Toprak Komisyonu Kanunun çıkmasıyla birlikte, İç Anadolu Kürtlerinde tarıma yönelme hızlanırken, özellikle de bu dönemde tarımda makineleşmenin girmesiyle (traktör, biçer-döver), kapalı toplumda yeni bir açılım yaşandı.

Bu dönemden itibaren Türklerle az olan ilişkilerinde bir canlanma oluşmaya ve yine bu dönemde çok az da olsa Türklerle tek tük de olsa evlilikler görülmeye başlandı.  Bölgede büyük tarım işletmeleri bulunmuyor. Küçük çapta tarım işletmeciliği, hayvancılık, nakliyecilik, ticaret ve son yıllarda özellikle de Avrupa’da işçilik ekonomik yapıyı oluşturuyor.  İç Anadolu’dan Avrupa’ya göç 1960’lı yıllarda başlayıp 1990’lı yıllarda iyice arttı. Avrupa’ya göçle birlikte toplumun ekonomik ve sosyal düzeyinde değişimler yaşandı.

KULU KÜRTLEŞTİ

Yaklaşık 300 yıl önce İç Anadolu’ya göç ettirilen Kürtlerin en yoğun olarak yaşadığı ilçelerden biri olan Konya’nın Kulu ilçe merkezinde Kürtler güçlü bir varlık gösteriyor. İlçenin 2011 yılı itibariyle resmi nüfusu 55 bin 573 olarak hesaplanmış. İlçeye bağlı yedi belde ve 28 köy, 2012 yılında kanunlaşan büyükşehir yasası ile ilçeye bağlı mahalle statüsüne girdi.  Kulu’ya bağlı yedi beldenin 6’sı ile 28 köyün 20’si Kürtlerden oluşuyor.

Kulu merkez ilçe,  son 30 yılda yaşanan çatışma ve savaştan dolayı başta Mardin, Batman, Siirt, Şırnak olmak üzere Kürdistan’dan da yoğun göç aldı. Bu nedenle Kulu merkez ilçe nüfusunun yaklaşık yarısını Kürtler oluşturuyor. Köylerin ise yaklaşık yüzde 90’ını.

Kürt köylerinin 4’ünde Soranice lehçesi Şexbizeynî ağzı ile konuşulurken, bu köyler Şafii mezhebini icra ediyorlar. İç Anadolu Kürtleri’nin en büyük aşiretlerinden biri olan Şexbizeynî aşiretinin mensupları, Güney Kürdistan’ın Kerkük kentinde konuşulan Kürtçe’nin Soranice lehçesiyle konuşuyor. Şexbizeynî aşiretinin çıkış noktasının da Kerkük olduğu iddia ediliyor. Ancak yüzyıllar önce başlayan sürgün ve asimilasyon politikaları neticesinde lehçede ciddi değişiklikler meydana gelmiş. Şexbizeynî’lerin dışında diğer aşiretlere mensup, Kulu köylerin hepsinde Kürtçe’nin Kurmanci lehçesi konuşuluyor ve bu köylerde yaşayanların hepsi Hanefi mezhebine bağlılar.  

Kulu’daki Kürtler, Kürdistan’daki ekonomik yaşantısını birkaç yıl öncesine kadar da sürdürmüşler. 1990’ların başlarına kadar tarım ve hayvancılık başlıca geçim kaynaklarını oluşturuyordu. Mevcut durumda küçük çapta tarım işletmeciliği, hayvancılık, nakliyecilik, ticaret ve son yıllarda özellikle de Avrupa’da işçilik, ekonomik yapıyı oluşturuyor.  Kulu merkezinin Avrupa’ya verdiği işgücü göçü, Kürt köylerinden aldığı göçlerden dolayı olsa gerek, Kulu pazar ekonomisinde son yıllarda Kürt esnafının önemli derecede ağırlığı arttı.  

ASİMİLASYON POLİTİKALARININ DİLDE YOL AÇTIĞI TAHRİBATLAR

Asimilasyon politikaları, yasaklar ve baskılar dilde önemli bozulmalara yol açtı. Her yeni kuşak, arta kalan kelimelerle dillerini ve kültürünü sürdürmeyi başarmış. Yiten kelimelerin yerini zamanla Türkçe kelimeler almış.

Kulu ilçe merkezi, Alparslan, Bahadırlı, Camikebir, Cumhuriyet, Değirmenözü, Dinek, Fatih Sultan Mehmet, Karapınar, Karşıyaka, Kemaliye ve Yeni Mahalle olmak üzere 11 mahalleden oluşuyor. Bu mahallelerde, önceden göç eden (yerli) Kürtler ve son yıllarda göç eden Kürtler ile birlikte Tatar, Türk, Çerkez, Laz halkları iç içe yaşıyor.ANF