CAHİT YİĞİT - YÜKSEKOVA GÜNCEL
Hakkâri Milletvekili Öznur Bartin, Derecik ilçesi Yolgeldi Mahallesi’ne bağlı Dizge mezrasında uzun süredir devam eden kronik elektrik kesintilerini Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne taşıdı. Bartin, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar tarafından Anayasa’nın 98. ve TBMM İç Tüzüğü’nün 96. ve 99. maddeleri gereğince yazılı yanıt verilmesini talep etti.
Milletvekilinin başvurusuna göre mezrada yaşanan kesintiler, bölgedeki iletim ve dağıtım altyapısının “ciddi ölçüde yetersiz” olduğunu ortaya koyuyor. Saha gözlemleri ve yurttaş beyanlarına dayandırılan iddialarda, hatlardaki elektrik direklerinin büyük bölümünün ekonomik ömrünü doldurduğu, yıprandığı ve statik açıdan risk teşkil edecek düzeye geldiği belirtiliyor. Ayrıca kimi direklerin temel bağlantılarında ve izolatör sistemlerinde deformasyonlar tespit edildiği ifade ediliyor.
Bartin’in dilekçesinde öne çıkan temel noktalar şunlar:
• Bölgenin ağır kış şartları, yoğun kar ve rüzgâr nedeniyle eski direklerin yük taşıma kapasitesinin azaldığı; bunun da arızaları sıklaştırıp iletim kayıplarını ve kesinti sürelerini artırdığı vurgulanıyor.
• Kesintilerin özellikle kış aylarında günlerce sürdüğü, bunun çocukların eğitimini aksattığı, sağlık cihazı kullanan yurttaşları riske attığı ve temel iletişim ile ısınma ihtiyaçlarını olumsuz etkilediği belirtiliyor.
• Mevcut trafo hattının hem askeri birime hem sivil yerleşime ortak enerji sağladığı; ortak kullanımın kapasiteyi yetersiz kıldığı ve arıza yönetimini zorlaştırdığı iddia ediliyor.
• Elektrik dağıtım hizmetinin Van Gölü Elektrik Dağıtım A.Ş. (VEDAŞ) tarafından yürütüldüğü; şirketin hat yenileme, direk değişimi, trafo kapasite artırımı, bakım-onarım ve yatırım planlaması konusunda hukuki sorumluluğu bulunduğu hatırlatılıyor.
• Bartin, altyapı sorunlarının sadece teknik değil aynı zamanda “kesintisiz kamu hizmetine eşit erişim” bağlamında ele alınması gerektiğini kaydediyor.
Milletvekili Bartin, bakanlıktan 10 maddelik ayrıntılı bilgi istedi. Soru başlıkları arasında; Dizge mezrasındaki direklerin teknik ömür ve risk analizleri, VEDAŞ’ın yatırım/bakım takvimi, son üç yıldaki kesintilerin nedenlerine ilişkin istatistikler, askeri ve sivil kullanımın ortak hattaki etkileri, yeni trafo veya alternatif besleme projeleri, son kapsamlı bakım zamanı ve rapor paylaşımı, Hakkâri genelinde benzer altyapı sorunları yaşayan yerleşim sayısı, hizmet kalitesi kapsamında tazminat/telafi mekanizmaları, kış aylarına yönelik acil müdahale protokolleri ve bakanlık denetimleriyle ilgili bilgiler yer alıyor.
Bartin dilekçesinde ayrıca VEDAŞ’ın yenileme programındaki önceliklendirme kriterlerinin şeffaf biçimde kamuoyuna açıklanmasını ve bölge halkının mağduriyetlerinin ivedilikle giderilmesini talep ediyor.
Şu ana kadar Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı veya VEDAŞ tarafından konuya ilişkin resmi bir açıklama ulaşmadı. Bartin, yazılı soru önergesiyle bakanlıktan somut tarih, belge ve raporlar eşliğinde yanıt bekliyor.
Bölge için neden önemli?
Hakkâri gibi ağır iklim koşullarına sahip ve kırsal yerleşimlerin yoğun olduğu illerde elektrik altyapısının dayanıklılığı hem günlük yaşam hem de acil hizmetlerin sürdürülebilirliği açısından kritik önem taşıyor. Ortak askeri-sivil enerji beslemeleri, yük dağılımı ve yedek besleme noktalarının olmaması durumunda kesinti riski artıyor; bu da sağlık, eğitim ve ulaştırma gibi temel kamu hizmetlerinin aksamasına yol açabiliyor.
İzlenecek süreç
TBMM’ye sunulan yazılı soru önergesine Bakanlık yazılı yanıt verdiğinde, önerge metninde istenen teknik raporlar ve denetim sonuçları kamuoyuyla paylaşılabilecek. Bölge halkı ve yerel yöneticiler, yanıt ve olası aksiyon planını bekliyor.
Haberimizin devamında Bakanlık veya VEDAŞ’tan gelecek resmi yanıtlar ve yöre halkının görüşleri ile sürecin ilerleyişini aktaracağız.